Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Sàuvi(-pegouso)
Salvia glutinosa
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Sauge glutineuse.
Descripcioun :La sàuvi-pegouso èi coumuno soulamen au levant de Prouvènço. Trachis dins li bos fres e en ribo d'aigo. Es eisa de la recounèisse d'abord qu'èi proun pegouso, pièi emé si flour jauno qu'èi bèn la souleto à n'en agué.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço tradiciounalo prouvençalo pèr aquesto sàuvi. En Éuropo dóu levant se n'en fai de tisano contro lou raumas e lou tussi. D'ùni estùdi an moustra d'interessanto prouprieta anti-bateriano, anti-enflamativo e anti-óussidanto.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 400 à 1800 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Bos fres
- Castagnaredo
- Prado à rousèu
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Salvia glutinosa L., 1753